بررسی تطبیقی ساختار برنامه درسی کارشناسی پرستاری در ایران با چند دانشکده پرستاری معتبر از کشورهای منتخب جهان

زمینه و هدف: برای موفقیت هرچه بیشتر رشته کارشناسی پرستاری در ایران و شناسایی نقاط قوت و ضعف برنامه درسی آن، پرداختن به مطالعات تطبیقی و بهره‌برداری از تجارب و راهبردهای تجربه شده در دانشگاه‌های موفق، امری ضروری است. پژوهش حاضر به صورت مطالعه تطبیقی به بررسی ساختار برنامه درسی دوره کارشناسی پرستاری در ایران با برخی از دانشکده‌های منتخب از قاره‌های آمریکا، اروپا، اقیانوسیه و آسیا پرداخت و در طی آن روش‌های گزینش دانشجو، رسالت و اهداف، ساختار کلی و طول دوره و محتوای آموزشی دوره، روش‌های یاددهی و یادگیری و استراتژی‌های آموزشی مورد استفاده، نقش دانش آموختگان این رشته و روش‌های ارزشیابی مورد استفاده در برنامه درسی ایران و دانشکده‌های منتخب را مقایسه نمود. روش کار: در این پژوهش توصیفی- تطبیقی (مقایسه‌ای)، عناصر اصلی و شاخص‌های مهم برنامه درسی 8 دانشکده پرستاری معتبر و پیشگام در آموزش پرستاری از قاره‌های آمریکا، اروپا، اقیانوسیه و آسیا که به صورت هدفمند انتخاب شده بودند، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سپس، هر یک از موارد بررسی شده، در دانشکده‌های مورد مطالعه و ایران مقایسه گردید و پیشنهادهای کاربردی برای بهبود بخشیدن به وضعیت برنامه آموزشی دوره کارشناسی پرستاری ایران از نظر بهبود بخشیدن به وضعیت هر یک از عناصر ارایه شد. الگوی مورد استفاده الگوی Beredy بود که چهار مرحله توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه را در مطالعات تطبیقی مشخص کرد. یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش، اهداف کلی و محتواهای آموزشی در تمامی برنامه‌‌های مورد مطالعه تا حدودی مشابه، اما سازماندهی و تدوین محتواها از یک طرف و نحوه، میزان و نوع پرداختن به آن‌ها متفاوت بود و در نتیجه، محتواهای متفاوتی را ایجاد نمود. همچنین، با وجود شباهت‌های بسیار در تکنیک‌های مورد استفاده در تدریس و ارزشیابی، تفاوت‌های بسیاری نیز بسته به سطح و اهداف برنامه ملاحظه شد. نتیجه‌گیری: به نظر می‌‌رسد اگرچه برنامه آموزشی ایران در مقایسه با برنامه‌های آموزشی مورد مطالعه از جایگاه بدی برخوردار نیست، اما به منظور رفع کاستی‌ها و نقایص آن، مواردی مانند انتخاب اهداف، گزینش دانشجو، پژوهش، روش‌های تدریس و ارزشیابی تئوری و عملکرد باید مورد بازبینی و اصلاحات جدی قرار گیرد.